Wielu osobom grzyby kojarzą się głównie z pysznymi daniami kuchni polskiej, ale często pojawiają się też wątpliwości co do ich wartości odżywczych oraz łatwości trawienia. W rzeczywistości grzyby to prawdziwa skarbnica składników odżywczych, które wspierają nasze zdrowie. Sezon grzybowy w pełni, a więc warto poznać, jakie korzyści zdrowotne niesie za sobą ich regularne spożywanie.

Grzyby – moc natury na talerzu

Grzyby, choć często uważane za ubogie w wartość odżywczą, w rzeczywistości zawierają wiele cennych składników, które wpływają na naszą kondycję zdrowia.

Co zawierają grzyby?

• Woda – grzyby składają się w 70-90% z wody, co czyni je niskokalorycznym składnikiem diety.
• Białka – zawierają je w postaci aminokwasów, które są ważnym budulcem tkanek.
• Błonnik – wspiera prawidłową pracę jelit, poprawia trawienie i reguluje metabolizm.
• Witaminy:
  • Witaminy z grupy B (B1, B2, B5) – wspierają metabolizm energetyczny i prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
  • Witamina C – działa jako silny antyoksydant, wspiera odporność.
  • Witamina D – rzadko występująca w roślinach, w grzybach jest w naturalnej formie, co jest szczególnie ważne w okresie zimowym.
• Minerały: grzyby to dobre źródło potasu, magnezu, wapnia, fosforu, miedzi, żelaza, cynku i selenu.
• Związki fenolowe – posiadają właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, pomagając w walce z wolnymi rodnikami w organizmie.

Jak spożywać grzyby, by czerpać z nich korzyści?

Aby czerpać jak najwięcej korzyści zdrowotnych z grzybów, ważne jest, by spożywać je w odpowiedniej formie i ilości. Oto kilka wskazówek, jak je przygotować i spożywać, by w pełni wykorzystać ich wartości odżywcze:

1. Gotowanie i smażenie – Grzyby powinny być poddawane obróbce termicznej, ponieważ niektóre z nich zawierają substancje, które mogą być trudne do strawienia w surowej postaci.
2. Spożywanie w umiarkowanych ilościach – Choć grzyby są zdrowe, ich spożycie w nadmiarze, zwłaszcza surowych, może prowadzić do problemów trawiennych, ze względu na obecność chityny. Osoby z wrażliwym układem pokarmowym powinny spożywać je w umiarkowanych ilościach.
3. Wybór odpowiednich grzybów – Zawsze upewnij się, że grzyby są świeże i pochodzą z pewnego źródła. Należy unikać grzybów dziko rosnących, które mogą być trujące, i kupować je z wiarygodnych sklepów.
4. Kombinowanie z innymi składnikami – Grzyby dobrze komponują się z tłuszczami, jak masło czy oliwa z oliwek, które pomagają wchłaniać rozpuszczalne w tłuszczach witaminy, takie jak witamina D. Można je także łączyć z warzywami, które wzbogacają danie o błonnik i witaminy.
5. Dodawanie do różnych potraw – Grzyby to wszechstronny składnik, który można dodać do zup, sosów, sałatek, makaronów, a także jako nadzienie do pierogów czy zapiekanek. Można je także stosować w smoothies, szczególnie grzyby lecznicze, takie jak reishi czy cordyceps, które mają pozytywny wpływ na odporność i zdrowie.

Właściwości lecznicze grzybów – naturalna pomoc dla zdrowia

Grzyby lecznicze, wykorzystywane od tysięcy lat w medycynie Dalekiego Wschodu, zyskują na popularności również w Polsce. Stosowane w mykoterapii (terapii grzybami) pomagają w leczeniu wielu schorzeń i poprawiają kondycję organizmu.

Znane grzyby lecznicze

• Shiitake (Lentinula edodes) – obniża poziom cholesterolu, wzmacnia odporność, wspiera układ krążenia i ma działanie przeciwnowotworowe.
• Reishi (Ganoderma lucidum) – poprawia funkcjonowanie układu odpornościowego, działa przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo.
• Maitake (Grifola frondosa) – wspomaga układ immunologiczny, pomaga w walce z nowotworami i obniża poziom cukru we krwi.

Warto jednak pamiętać, że również rodzime grzyby jadalne mają swoje zdrowotne właściwości i mogą wspierać nasz organizm.

Rodzime grzyby o działaniu zdrowotnym

• Borowik szlachetny – bogaty w fosfor, potas, magnez, żelazo oraz witaminy z grupy B. Doskonały dla osób chorujących na cukrzycę.
• Kurki – wykazują silne działanie antybakteryjne, szczególnie przeciwko gronkowcowi złocistemu, oraz są bogate w witaminy D i B.
• Boczniak – pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu, działa przeciwzapalnie i ma pozytywny wpływ na układ krążenia.
• Podgrzybki – mają właściwości detoksykacyjne i przeciwzapalne, wspierają procesy odchudzania.
• Rydze – poprawiają trawienie, wspierają układ nerwowy i kostny, a także pomagają w walce z nadciśnieniem.
• Gąski – działają przeciwalergicznie, mogą obniżać poziom cukru we krwi oraz mają właściwości przeciwzakrzepowe.

Podsumowanie

Grzyby to nie tylko smakowita przekąska, ale także bogate źródło składników odżywczych. Dzięki zawartości białka, witamin, minerałów i błonnika, regularne spożywanie grzybów może wspierać naszą odporność, układ nerwowy oraz poprawiać trawienie. Właściwości lecznicze grzybów sprawiają, że coraz częściej docenia się je nie tylko w kuchni, ale i w profilaktyce zdrowotnej. Warto jednak pamiętać, aby spożywać je z umiarem, wybierać świeże i sprawdzone grzyby, a także unikać ich spożywania w przypadkach, gdy mogą one zaszkodzić zdrowiu. Sezon grzybowy to doskonała okazja, by wzbogacić swoją dietę o te niezwykłe dary natury.