Kleszcze w Polsce stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, przenosząc takie choroby jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Aby zminimalizować ryzyko ukąszenia i związanych z tym zagrożeń, warto zwrócić uwagę na odpowiednie preparaty na kleszcze oraz skuteczne metody ochrony przed tymi pajęczakami.

Kleszcze w Polsce – występowanie i gatunki

W Polsce występuje 19 gatunków kleszczy, z których najczęściej spotykanym jest kleszcz pospolity (Ixodes ricinus). Preferuje on tereny o średniej wilgotności, takie jak lasy mieszane i liściaste oraz łąki w pobliżu lasów. Kleszcze nie wspinają się powyżej wysokości 1–1,5 metra, dlatego najczęściej spotyka się je w trawie, chwastach, krzewach i na spodniej stronie liści. Jednak wśród tych gatunków wyróżnia się również kleszcz wędrowny, który zyskuje na znaczeniu w ostatnich latach. Kleszcz wędrowny, podobnie jak kleszcz pospolity, preferuje wilgotne środowiska, ale jest bardziej mobilny i może występować w różnych, mniej tradycyjnych miejscach. Jego obecność wzrasta w wyniku zmian klimatycznych i migracji, przez co staje się coraz bardziej powszechny w nowych rejonach

Jak chronić się przed kleszczami?

1. Preparaty na kleszcze

Stosowanie odpowiednich repelentów jest kluczowe w ochronie przed kleszczami. Na rynku dostępne są różne preparaty, które skutecznie odstraszają te pajęczaki. Wybierając odpowiedni środek, warto zwrócić uwagę na jego skład oraz czas działania.

Osoby preferujące naturalne rozwiązania mogą stosować olejki eteryczne, takie jak eukaliptusowy, lawendowy czy z mięty pieprzowej, które mają działanie odstraszające na kleszcze. Aby przygotować naturalny repelent, należy zalać wybrane zioła gorącą wodą, przestudzić napar i przelać do atomizera. Następnie spryskać nim odzież oraz skórę. 

2. Odpowiedni ubiór

Podczas przebywania w miejscach zagrożonych obecnością kleszczy warto nosić odzież w jasnych kolorach, co ułatwia zauważenie pajęczaka. Zaleca się zakładanie długich spodni i rękawów, które ograniczają dostęp kleszczy do skóry. Na ratunek przychodzą nasza kolekcja wyjątkowych bluz z kapturem. 

3. Unikanie miejsc zagrożonych

Kleszcze w Polsce preferują tereny o wysokiej wilgotności, takie jak wilgotne łąki, zarośla czy okolice zbiorników wodnych. Unikanie takich miejsc, zwłaszcza w godzinach największej aktywności kleszczy, może znacząco zmniejszyć ryzyko ukąszenia.

4. Regularne sprawdzanie skóry

Po powrocie z terenów zagrożonych kleszczami, należy dokładnie sprawdzić skórę pod kątem obecności pajęczaków. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca takie jak pachwiny, zgięcia kolan i łokci, okolice uszu oraz skórę głowy.

Szczepionki na kleszcze – czy warto się zaszczepić?

Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu (KZM) to skuteczna metoda ochrony przed jedną z najpoważniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze. Szczepionka jest dostępna w Polsce i zalecana osobom, które często przebywają w rejonach, gdzie kleszcze są powszechne, takich jak lasy, łąki czy tereny podmiejskie. Szczepienie jest bezpieczne i efektywne, a pełny cykl składa się z trzech dawek. Ochrona pojawia się po kilku tygodniach i trwa przez kilka lat, co czyni ją skuteczną metodą zabezpieczenia zdrowia w rejonach o dużym ryzyku zakażenia. Szczepienie warto rozważyć zwłaszcza dla dzieci, turystów, grzybiarzy, czy osób pracujących w lesie.

Co zrobić, gdy ugryzie kleszcz?

1. Usunięcie kleszcza: Należy jak najszybciej usunąć kleszcza za pomocą pęsety lub specjalnego narzędzia, chwytając go jak najbliżej skóry i delikatnie ciągnąc w górę, unikając zgniatania ciała kleszcza.
2. Dezynfekcja miejsca ukąszenia: Po usunięciu kleszcza, miejsce ukąszenia należy dokładnie zdezynfekować.
3. Obserwacja: Przez kilka tygodni po ukąszeniu warto obserwować miejsce ukąszenia oraz ogólny stan zdrowia. W przypadku pojawienia się rumienia wędrującego lub innych niepokojących objawów, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Podsumowanie

Skuteczna ochrona przed kleszczami wymaga podejścia opartego na kilku kluczowych elementach: odpowiednim przygotowaniu, używaniu skutecznych preparatów na kleszcze oraz zachowaniu czujności po powrocie z terenów, w których te pajęczaki występują. Warto pamiętać, że kleszcze w Polsce są coraz bardziej powszechne, a ich ukąszenia mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Stosowanie preparatów odstraszających kleszcze, takich jak repelenty z DEET, ikarydyną czy IR3535, może znacząco zmniejszyć ryzyko ukąszenia. Dodatkowo, odpowiedni ubiór i unikanie miejsc o wysokiej wilgotności, w których kleszcze występują najczęściej, są nie mniej istotnymi elementami ochrony. Pamiętajmy również o regularnym sprawdzaniu skóry po powrocie z natury oraz szybkim usuwaniu kleszczy, by zminimalizować ryzyko związane z ich ukąszeniami. Dbając o te proste, ale skuteczne środki, możemy z powodzeniem cieszyć się czasem spędzonym na świeżym powietrzu, z minimalnym ryzykiem związanym z kleszczami.